Χώρος και Τραυματική Μνήμη, Ο προσφυγικός οικισμός των Τουρκοκρητικών της Ρόδου

Συζητούν η Ζέτα Παπανδρέου και η Αναστασία Χαρτοματσίδη

Η Αναστασία Χαρτοματσίδη συζητά με τη Ζέτα Παπανδρέου, διδάκτορα Ιστορίας και Διδακτικής της Ιστορίας και μεταδιδακτορική ερευνήτρια του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με αφορμή το πρόσφατο βιβλίο της «Χώρος και Τραυματική Μνήμη, Ο προσφυγικός οικισμός των Τουρκοκρητικών της Ρόδου» (Εκδόσεις Κουκκίδα, 2023). Στους άξονες του χώρου και της μνήμης προσεγγίζεται το βίωμα των ελληνόφωνων μουσουλμάνων, κατοίκων του οικισμού Κρητικά της Ρόδου, από την άφιξη τους στο νησί στα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι και σήμερα. Τι αποτύπωμα άφησε στον οικισμό η οθωμανική κυριαρχία και μετέπειτα η ιταλική; Πώς επηρέασε τους κατοίκους των Κρητικών η ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στο ελληνικό κράτος το 1947 και τι άλλαξε στον οικισμό; Και πώς αποτυπώνονται αυτές οι εμπειρίες στο σήμερα, σε ένα νησί με έντονη τουριστική δραστηριότητα;

   Η  Ιστορία στο Κόκκινο: Μια εκπομπή για το παρελθόν

σε συνεργασία με τα Αρχεία Κοινωνικής Ιστορίας

Μουσική επιμέλεια: Θανάσης Μήνας

Ηχητική επιμέλεια: Σοφία Ξερικού - Μοντάζ: Γιώργος Μπαλούμης

Οργάνωση παραγωγής: Ιωάννα Βόγλη

Ιανουάριος 2024

Ο Γιάννης Καραντζάς κατέθεσε στα ΑΣΚΙ συμπλήρωμα του αρχείου του με τεκμήρια από τις δεκαετίες 1960 και 1970.

Η Μαρία και η Αθηνά Καζολέα κατέθεσαν συμπλήρωμα του αρχείου του Κώστα Καζολέα που ήδη απόκειται στα ΑΣΚΙ.

Η Μαρία Ηλιού κατέθεσε στα ΑΣΚΙ τεκμήρια του Γιάννη και της Καίτης Ζεύγου και άλλα από τις δεκαετίες 1940 και 1950 και ένα λεύκωμα με αφίσες του Ρήγα Φεραίου.

Βιβλία και άλλα έντυπα δώρισαν στα ΑΣΚΙ οι Ηλίας Γρούιος, καθώς και οι Εκδόσεις Άγρα, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια και οι Εκδόσεις Επίκεντρο.

Φεβρουάριος 2024

Ο Άλκης Ράφτης κατέθεσε στα ΑΣΚΙ αναπαραγωγές δύο χειρόγραφων τετραδίων του πατέρα του Κώστα Ράφτη στις φυλακές Αίγινας.

Ο Μυρώδης Αθανασίου κατέθεσε στα ΑΣΚΙ συμπλήρωμα του αρχείου του με υλικά από το αντιδικτατορικό κίνημα στη Δυτική Γερμανία.

Ο Γιώργος Σκλαβούνος κατέθεσε στα ΑΣΚΙ αρχειακά τεκμήρια από το φοιτητικό κίνημα της δεκαετίας του 1960.

Η Νατάσα Μερτίκα κατέθεσε στα ΑΣΚΙ ψηφιακές αναπαραγωγές φωτογραφιών από αντιδικτατορική διαδήλωση στη Στοκχόλμη το 1970.

Ο Γιώργος Μύαρης κατέθεσε στα ΑΣΚΙ τεκμήρια για τη μέση εκπαίδευση στην Ελλάδα και στην Κύπρο.

Βιβλία, αρχειακά τεκμήρια και άλλα έντυπα δώρισαν στα ΑΣΚΙ η Γωγώ Φίλιου, καθώς και η Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, οι Εκδόσεις «Άλλος Τόπος» και οι Εκδόσεις Πλέθρον.

Νέες προσκτήσεις 2023

Νέες προσκτήσεις 2017-2022

Νέες προσκτήσεις 2011-2016

To Διοικητικό Συμβούλιο των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), μετά τη συνεδρίασή του στις 7 Δεκεμβρίου 2023, ανακοινώνει, με ιδιαίτερη χαρά, την ομόφωνη απόφασή του:

Α. Να αναλάβει τη θέση του διευθυντή των ΑΣΚΙ ο Μάνος Αυγερίδης.
Β. Να δημιουργηθεί θέση συντονιστή προγραμματισμού και επιστημονικών δράσεων, την οποία αναλαμβάνει ο Στάθης Παυλόπουλος.

Ο Μάνος Αυγερίδης και ο Στάθης Παυλόπουλος, σημαντικοί νέοι ιστορικοί και οι δύο, είναι βασικά μέλη της κοινότητας των ΑΣΚΙ, και η επιστημονική διαδρομή τους είναι στενά συνδεδεμένη με αυτά. Εδώ και πολλά χρόνια έχουν μοιραστεί την κοινή πίστη όλων μας στα «ανοιχτά αρχεία», συμβάλλοντας ουσιαστικά στη διεύρυνση των δραστηριοτήτων και στην ενίσχυση της επιστημονικής και ερευνητικής φυσιογνωμίας του οργανισμού. Η ανάληψη της διεύθυνσης και του συντονισμού των ΑΣΚΙ, σε στενή συνεργασία με τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες, συντείνει στη συνέχιση και την ενδυνάμωση αυτού του πρωτότυπου επιστημονικού εγχειρήματος που ξεκίνησε πριν τριάντα χρόνια, καθώς και στο άνοιγμά του σε νέους ορίζοντες. Έχουν όχι μόνο τις ευχές αλλά και τη συμπαράσταση όλων μας στο έργο τους. Καλή συνέχεια και καλή αρχή!

Σύντομα βιογραφικά

Ο Μάνος Αυγερίδης είναι ιστορικός, μεταδιδακτορικός ερευνητής και μέλος της οργανωτικής επιτροπής, εκ μέρους των ΑΣΚΙ, του διεθνούς προγράμματος WIRE με επικεφαλής το Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης. Είναι διδάκτορας σύγχρονης ιστορίας (ΕΚΠΑ). Έχει εργαστεί ως ερευνητής στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Πελοποννήσου, στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και στα ΑΣΚΙ. Έχει διδάξει στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλίας. Είναι συνδημιουργός του ντοκιμαντέρ Μια μεγάλη περιπέτεια. Η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης (2021) και συγγραφέας του βιβλίου Η δεύτερη ζωή της Εθνικής Αντίστασης. Πρακτικές αναγνώρισης και αποκλεισμού, 1944-2006 (με Μ. Φυτιλή και Ε. Κούκη, 2022). Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Αρχειοτάξιο και συμπαραγωγός της ραδιοφωνικής εκπομπής Ιστορία στο Κόκκινο. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα κινούνται γύρω από τη μεταπολεμική ιστορία, τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την ιστοριογραφία και τη δημόσια ιστορία.

Ο Στάθης Παυλόπουλος είναι ιστορικός (Δρ. Νεότερης Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο), διδάσκων Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών στο Τμήμα Ιστορίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζουν στην ιστορία των ιδεών, την κοινωνική ιστορία και τις Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Κατά την περίοδο 2014-2023 διετέλεσε υπεύθυνος προγραμμάτων στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), ενώ στο παρελθόν έχει διατελέσει συνεργαζόμενος ερευνητής στο Κέντρο Έρευνας Νεότερης Ιστορίας (ΚΕΝΙ) του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έχει εργαστεί σε ερευνητικά προγράμματα πανεπιστημίων και ερευνητικών ιδρυμάτων ενώ έχει δημοσιεύσει άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Είναι μέλος των ΑΣΚΙ και της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού (ΕΜΝΕ-Μνήμων).