Σεμινάριο ΑΣΚΙ

«Αναμέτρηση με την Ιστορία: η περίπτωση του Ελληνικού Συνδικαλιστικού Κινήματος»

Διδάσκων: Γ. Φ. Κουκουλές, Ομότιμος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου

22/10/2012 – 28/1/2013

Το αντικείμενο αυτού του σεμιναρίου δεν είναι από αυτά που επιτρέπουν μια εν ψυχρώ συζήτηση. Είναι συναισθηματικά βεβαρυμμένο με: χαρά, ηρωισμό, απέχθεια, βία, απογοήτευση, σπαραγμό. Η ιστορία του τα εμπεριέχει.

Το συνδικαλιστικό φαινόμενο ως μορφή εθελούσιας συνεύρεσης συνδέεται με τη βιομηχανική επανάσταση της οποίας είναι γνήσιο τέκνο της νόθο όμως κατά τους κρατούντες.

Γενικώς η ιστορία του συνδικαλιστικού κινήματος εξελίχθηκε ως εξής: πλήρης απαγόρευση (ποινικές και αστικές κυρώσεις), ανοχή (κυρίως αστικές κυρώσεις), αναγνώριση με περιορισμούς είτε νομικούς είτε εν τοις πράγμασι, διευρυμένη αναγνώριση –μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο- με συμμετοχή σε διάφορους κρατικούς ή άλλους θεσμούς, αμφισβήτηση της δράσης του και γενικότερα απαξίωσή του μέσα στα πλαίσια των νεοφιλελεύθερων πολιτικών.

Ειδικότερα στην Ελλάδα το συνδικαλιστικό κίνημα εξαιτίας της πολυκύμαντης ιστορίας της χώρας, παρουσιάζει την εξής ιδιαιτερότητα: η πλήρης αναγνώριση συμπίπτει με την ταυτόχρονη γενικευμένη αμφισβήτησή του.

Η ιστορία του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα –συμπεριλαμβάνεται και το συνδικαλιστικό κίνημα- για λόγους κυρίως πολιτικούς δεν αποτέλεσε –εκτός από λίγες εξαιρέσεις- αυτόνομο αντικείμενο μελέτης. Συνεπώς η ενασχόληση με αυτό το τμήμα της ελληνικής κοινωνικής ιστορίας παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γι’ αυτούς που θα θελήσουν να ερευνήσουν τον «κρυμμένο θησαυρό».

Το παρόν σεμινάριο έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να συνδυάζει την διδασκαλία του υπεύθυνου, βασισμένη σε πρωτογενή έρευνα, με την έρευνα των συμμετεχόντων. Δηλαδή οι συμμετέχοντες θα ερευνούν, ατομικά ή συλλογικά, θεσμούς ή καταστάσεις που θα υποδεικνύονται όχι μόνο από τις υπογραμμίσεις του υπεύθυνου της διδασκαλίας αλλά και από τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις των συμμετεχόντων.

Σε γενικές γραμμές η προτεινόμενη διαδρομή έχεις ως ακολούθως: μια επιτροχάδην εισαγωγή στην ιστορία του ελληνικού συνδικαλιστικού κινήματος με έμφαση στην περίοδο του μεσοπολέμου και μέχρι το 1948, στη συνέχεια θα εξεταστούν οι δομές του συνδικαλιστικού κινήματος και η επίδρασή τους στην συνδικαλιστική δράση αφού προηγουμένως έχουν γίνει αναφορές στη συνδικαλιστική δράση (απεργία, συλλογικές διαπραγματεύσεις, internet κ.λπ.) και γενικότερα στις μορφές συλλογικής διαμαρτυρίας, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στο ζήτημα των σχέσεων συνδικάτου και κόμματος και των συνδικαλιστικών παρατάξεων όπως αυτές εμφανίζονται και λειτουργούν από δεκαετίες και το αμέσως συνδεόμενο με αυτές τις πρακτικές το ζήτημα της εμφάνισης και διαιώνισης των συνδικαλιστικών ηγεσιών, αντικείμενο συζήτησης θα αποτελέσει και η φύση του εργατικού δικαίου δηλαδή το εργατικό δίκαιο είναι δίκαιο για τους εργαζόμενους ή για τους εργοδότες; Η διαδρομή -στην ουσία πρόκειται για δοκιμασία- θα φθάσει στο τέλος της αφού γίνουν ορισμένες νύξεις για τις διεθνείς και άλλες εντάξεις της ΓΣΕΕ.

Είναι σαφές ότι η ανωτέρω προτεινόμενη διαδρομή δεν μπορεί να αγνοήσει τις οικονομικές εξελίξεις, την παρούσα οικονομική κρίση, τις τεχνολογικές καινοτομίες και την επίδρασή τους στην αγορά εργασίας ή στις αγορές εργασίας, όπως δεν μπορεί να παραβλέψει την αναγκαιότητα μιας διευρυμένης συζήτησης γύρω από το διανόημα εργατική τάξη τόσο διαχρονικά όσο και συγχρονικά.

Όλα τα παραπάνω συνιστούν ένα ευέλικτο πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούν να τεθούν γενικότερα ή ειδικότερα ερωτήματα και να αναζητηθούν απαντήσεις για ένα θεσμό ο οποίος όσο και να εμφανίζεται παραμορφωμένος δεν παύει να είναι, στην παρούσα συγκυρία, ο μόνος αμυντικός θεσμός που διαθέτουν οι εργαζόμενοι.

Εισαγωγικό σεμινάριο: Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2012

Το σεμινάριο θα διεξάγεται στο αναγνωστήριο των ΑΣΚΙ (Πλατεία Ελευθερίας 1, Αθήνα, 4ος όροφος, τηλ. 210 3223062).

Ώρες σεμιναρίου: 18.00 – 21.00

Γραμματεία σεμιναρίου: Αγγελική Χριστοδούλου