ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΑΡΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΜΜΑΤΙΚΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ
Οι ιστοριογραφικές αναζητήσεις
για την Εθνική Αντίσταση (1945-1982)
Συντονισμός:
Ιωάννα Παπαθανασίου, ερευνήτρια του ΕΚΚΕ, επιστημονικός συνεργάτης των ΑΣΚΙ
Καραμανωλάκης Βαγγέλης, διδάκτωρ ιστορίας, επιστημονικός συνεργάτης των ΑΣΚΙ
χειμερινό εξάμηνο
Το σεμινάριο θα διεξάγεται στο αναγνωστήριο των ΑΣΚΙ (Πλατεία Ελευθερίας 1, Αθήνα, 4ος όροφος) κάθε Δευτέρα 18:00 – 21:00.
Το σεμινάριο πραγματεύεται τις συστηματικές προσπάθειες για την καταγραφή της ιστορίας της Εθνικής Αντίστασης στα χρόνια 1945-1982 και επιχειρεί να συνδυάσει άγνωστα αρχειακά τεκμήρια από τις συλλογές των ΑΣΚΙ με τη σχετική βιβλιογραφική παραγωγή. Εκκινώντας από το βασικό ερώτημα αναφορικά με το πώς διαχειρίστηκε η Αριστερά την ιστορία της περιόδου 1941-1945 και τον ιδιαίτερο ρόλο που της αντιστοιχεί, το σεμινάριο θα ασχοληθεί διεξοδικά με τέσσερις διαφορετικές χρονικές περιόδους της συζήτησης για την αναγνώριση της Αντίστασης ως «εθνικής», οι οποίες προσδίδουν στις αντίστοιχες ιστοριογραφικές προσεγγίσεις συγκεκριμένη φυσιογνωμία και ιδιαίτερά χαρακτηριστικά:
Α) Η πρώτη περίοδος αναφέρεται στην άνθηση των χρόνων 1945-1946, η οποία διακόπτεται βίαια με τη γενίκευση του εμφυλίου πολέμου, το 1947.
Β) Η δεύτερη, στη δεκαετία του 1960, συνδέεται από τη μια πλευρά με την συγκρότηση των τομέων ιστορίας του ΚΚΕ και της ΕΔΑ και από την άλλη με την επικαιροποίηση της συζήτησης για την Αντίσταση στην Ελλάδα και στον κόσμο της προσφυγιάς.
Γ) Η τρίτη εστιάζει στον απόηχο της διάσπασης του ΚΚΕ, το 1968. Αν και η δικτατορία και οι απαγορεύσεις της περιόρισαν τις αναζητήσεις κυρίως στο εξωτερικό, η διάσπαση τροφοδότησε τη συζήτηση με νέα ερωτήματα τα οποία επεκτάθηκαν και στα χρόνια της μεταπολίτευσης.
Δ) Η τέταρτη περίοδος αναφέρεται στην ταυτόχρονη έκρηξη της συζήτησης και της βιβλιοπαραγωγής στα μεταπολιτευτικά χρόνια και ολοκληρώνεται συμβολικά με την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης από το ΠΑΣΟΚ, το 1982.
Το σεμινάριο αποσκοπεί στη διδασκαλία της έρευνας και στην εξοικείωση με τη χρήση αρχειακών τεκμηρίων. Στο πλαίσιο της συνολικής μελέτης της ιστοριογραφικής παραγωγής της Αριστεράς για την Αντίσταση θα εκπονηθούν εργασίες, οι οποίες θα εξετάζουν, -βασισμένες σε πρωτογενές υλικό από τον αρχειακό και έντυπο πλούτο των ΑΣΚΙ-, επιμέρους πτυχές της. Τα θέματα των εργασιών θα ανατεθούν στις 2 πρώτες συναντήσεις του σεμιναρίου. Στις 4 πρώτες συναντήσεις θα υπάρχουν αναλυτικές εισηγήσεις των διδασκόντων, ενώ στα επόμενα σεμινάρια θα παρουσιαστούν οι εργασίες των συμμετεχόντων στο πλαίσιο των θεματικών που έχουν οριστεί.
nike