Σειρά εκδηλώσεων του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς και των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας
Κτήριο Νομικής Σχολής, αμφιθέατρο Παπαρηγοπούλου (κτήριο Μ.Θ.Ε., Σόλωνος 57, 1ος όροφος)
ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος: Η αφετηρία ενός νέου κόσμου
Πρόγραμμα
Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 2014, ώρα 19:00
Το εθνικό ζήτημα στην ευρωπαϊκή Αριστερά και ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος: Ο Λένιν, η Ρόζα,
οι αυστρομαρξιστές και ο Στάλιν
Ομιλητές: Βάλτερ Μπάγερ, δρ. Πανεπιστημίου Βιέννης, συντονιστής του δικτύου transform!europe
Γρηγόρης Ανανιάδης, αναπληρωτής καθηγητής πολιτικής θεωρίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Συντονιστής: Κύρκος Δοξιάδης, καθηγητής πολιτικής θεωρίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου 2014, ώρα 19:00
Ο Πόλεμος και το τέλος του παλιού κόσμου
Ομιλητές: Σία Αναγνωστοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Τάσος Σακελαρόπουλος, ιστορικός, υπεύθυνος Ιστορικού Αρχείου Μουσείου Μπενάκη
Συντονιστής: Μενέλαος Χαραλαμπίδης, δρ. ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2014, ώρα 19:00
Στον απόηχο της Οκτωβριανής Επανάστασης: Η διάσπαση του σοσιαλιστικού κινήματος
Ομιλητές: Ιωάννα Παπαθανασίου, ιστορικός, ΑΣΚΙ, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών
Ηλίας Νικολακόπουλος, καθηγητής κοινωνικής θεωρίας και κοινωνιολογίας, ΕΚΠΑ
Συντονιστής: Θόδωρος Παρασκευόπουλος, οικονομολόγος
Τετάρτη 12 Μαρτίου 2014, ώρα 19:00
Ο Εθνικός Διχασμός: Πολιτικές διαστάσεις και κοινωνικές προεκτάσεις
Ομιλητές: Προκόπης Παπαστράτης, ομότιμος καθηγητής ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Δέσποινα Παπαδημητρίου, επίκουρη καθηγήτρια ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Συντονιστής: Λουδοβίκος Κωτσονόπουλος, δρ. πολιτικής επιστήμης, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Τετάρτη 26 Μαρτίου 2014, ώρα 19:00
Η ελληνική Αριστερά στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο: Από τους πρωτοσοσιαλιστές, στο μικρασιατικό μέτωπο
Ομιλητές: Κώστας Παλούκης, υποψήφιος δρ. ιστορίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Μιχάλης Λυμπεράτος, δρ. ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Συντονιστής: Σταύρος Παναγιωτίδης, υποψήφιος δρ. ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος αποτελούσε για πολλούς σύγχρονούς του, “τον πόλεμο που θα τελειώσει όλους τους πολέμους”. Η πίστη στην πολεμική διευθέτηση των κρατικών διαφορών με βάση την αναδυόμενη Αρχή των Εθνοτήτων τροφοδοτούσε αυτές τις ελπίδες. Τελικώς, όπως έχουμε τώρα την πολυτέλεια να επισημαίνουμε γνωρίζοντας την εξέλιξη των πραγμάτων, οι πεποιθήσεις αυτές αποδείχτηκαν ανεδαφικές. Ο Πόλεμος έφερε την διάλυση αυτοκρατοριών, την ανάπτυξη αντιπολεμικού αισθήματος στους πληθυσμούς και τη δυναμική παρουσία στο ιστορικό προσκήνιο ενός από τους πιο βασικούς παράγοντες αλλαγής του: του σοσιαλισμού.
Αντί του τέλους των πολέμων, ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος σήμανε την νέα χάραξη στρατοπέδων εκτός αλλά και εντός των κρατών, όρισε νέες συγκρούσεις και δρομολόγησε εξελίξεις που θα άλλαζαν για πάντα την εικόνα του κόσμου. Ειδικά όμως στη χώρα μας, ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει μικρή θέση στη συλλογική ιστορική συνείδηση. Γεγονότα που προηγήθηκαν, όπως οι βαλκανικοί πόλεμοι και κυρίως ακολούθησαν, με κύριο τη Μικρασιατική Καταστροφή, ενώ κυριαρχούν στη συλλογική μνήμη, παράλληλα παρουσιάζονται αποκομμένα από έναν παγκόσμιο πόλεμο, με τον οποίον συνδέονται άμεσα.
Η συμπλήρωση 100 χρόνων από την έναρξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου αποτελεί μία εξαιρετική αφορμή για να ξεκινήσει η πρώτη ενότητα μίας μεγάλης σειράς εκδηλώσεων του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς και των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής υπό τον ευρύτερο τίτλο «Γιατί αλλάζει ο κόσμος; Η Αριστερά στον 20ο αιώνα: Στρατηγικές επιλογές και ιστορικές συγκυρίες». Η πρώτη αυτή ενότητα αποσκοπεί στο να παρουσιάσει τις εξελίξεις που οδήγησαν στο ξέσπασμα του πολέμου, με έμφαση στην ευρωπαϊκή και στην ελληνική Aριστερά, στο πλαίσιο μιας διευρυμένης ματιάς η οποία επιδιώκει να δει την ελληνική περίπτωση ως μέρος των παγκόσμιων αλλαγών που συντάραξαν τον κόσμο.