Το διάστημα που μεσολάβησε από την έκδοση του προηγούμενου τεύχους του Αρχειοτάξιου έως σήμερα, συνεχίστηκε με εντυπωσιακούς ρυθμούς ο εμπλουτισμός των αρχειακών συλλογών και της βιβλιοθήκης των ΑΣΚΙ. Ο εμπλουτισμός αυτός αποτελεία την πλέον έμπρακτη υποστήριξη στο έργο των Αρχείων, ένα έργο, το οποίο δοκιμάζεται σκληρά τον τελευταίο καιρό στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης που πλήττει κατεξοχήν συλλογικότητες όπως τα ΑΣΚΙ.

Η διατήρηση και ενίσχυση αυτής της συλλογικότητας, στους κρίσιμους καιρούς που ζούμε, οδήγησε και στην απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μελών των ΑΣΚΙ, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 19 Μαρτίου 2012, για διεύρυνσή τους. Νέα μέλη της Εταιρείας έγιναν οι: Σία Αναγνωστοπούλου, Μάνος Αυγερίδης, Ιωάννα Βόγλη, Θανάσης Γάλλος, Κατερίνα Δέδε, Ελευθερία Ζέη, Θανάσης Θεοδώρου, Λεωνίδας Καλλιβρετάκης, Κωστής Καρπόζηλος, Ελένη Κούκη, Χαρά Κούκη, Μιχάλης Λυμπεράτος, Γιάννης Μπαλαμπανίδης, Στάθης Παυλόπουλος, Θανάσης Σφήκας και Αγγέλικα Ψαρρά.

Ο εμπλουτισμός των συλλογών των ΑΣΚΙ αφορούσε τόσο την προσφορά αρχείων πολιτικών προσώπων και φορέων, όσο και μεμονωμένων τεκμηρίων.

Το Σεπτέμβριο του 2011 ο Μίλτος Κύρκος κατέθεσε στα ΑΣΚΙ το πολιτικό αρχείο του πατέρα του Λεωνίδα Κύρκου. Παράλληλα με το αρχείο στα ΑΣΚΙ κατατέθηκε και η βιβλιοθήκη του Λεωνίδα Κύρκου, η οποία περιλαμβάνει περισσότερο από 3.000 τίτλους βιβλίων και περιοδικών με θεματικές οικείες με την πολιτική και κοινωνική  δράση του ιστορικού ηγέτη της  Αριστεράς στην Ελλάδα, και ιδρυτικού μέλους της Εταιρείας μας.

Το Νοέμβριο του 2011 ο Δημήτρης Ψαρράς κατέθεσε το προσωπικό αρχείο του Ρολφ Πόλε, το οποίο περιλαμβάνει σημαντικά τεκμήρια από την προσωπική του διαδρομή και δράση στη Γερμανία και στην Ελλάδα, καθώς και μια εκτεταμένη συλλογή τεκμηρίων που αποτυπώνουν τα ενδιαφέροντά του.  Ο Νίκος Ντουκάκης, με την ευγενική μεσολάβηση της Πέγκυς Κουνενάκη, κατέθεσε φάκελο με τεκμήρια από την αντιστασιακή δράση του πατέρα του Μάρκου Ντουκάκη κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Ο φάκελος περιλαμβάνει πρωτότυπα τεκμήρια από τη δράση του ΕΑΜ Αποκορώνου Χανίων, καθώς και μεταγενέστερο αυτοβιογραφικό κείμενο του Μάρκου Ντουκάκη.Η Μαρία Φραγκιαδάκη κατέθεσε στα ΑΣΚΙ, συλλογή από τεκμήρια (αφίσες, προεκλογικό υλικό, φυλλάδια) από τη δράση του ΠΑΣΟΚ και της ΓΣΕΕ στη μεταπολίτευση.

Τον Απρίλιο του 2012 ο Δημήτρης Πλουμπίδης και η Ντούνια Κουσίδου κατέθεσαν στα ΑΣΚΙ ένα μοναδικό αρχείο. Πρόκειται για το Αρχείο της Παλαιάς Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ της περιόδους 1939-1942, που περιέχει χειρόγραφα σημειώματα και αλληλογραφία ηγετικών στελεχών του ΚΚΕ, καθώς και παράνομα πολυγραφημένα έντυπα από τη φάση της ανασυγκρότησης του Κόμματος στα πρώτα χρόνια του πολέμου και της γερμανικής Κατοχής. Την ίδια περίοδο η Μαρία Φραγκιαδάκη, με την ευγενική μεσολάβηση της Κατερίνας Μαυροκεφαλίδου, κατέθεσε στα ΑΣΚΙ συλλογή από τεκμήρια (αφίσες, προεκλογικό υλικό, φυλλάδια) από τη δράση του ΠΑΣΟΚ και της ΓΣΕΕ στη Μεταπολίτευση.

Το Φεβρουάριο του 2012 ο Σπύρος Τζανάκης, με την ευγενική μεσολάβηση του Νίκου Βαφέα, κατέθεσε τεκμήρια από την αντιδικτατορική δράση της ΕΔΑ Ιταλίας, των ελλήνων φοιτητών στην Ιταλία, καθώς και χειρόγραφα υπομνήματα κρητών πολιτικών εξορίστων της περιόδου 1961-1962. Από μια άλλη οπτική, εκείνη του δικτατορικού καθεστώτος, τα έγγραφα που πρόσφερε ο Γιάννης Ασδραχάς φωτίζουν πλευρές των σχέσεων της Χούντας με την ΕΟΚ την περίοδο 1972-1974. Οι συλλογές των ΑΣΚΙ για το οικολογικό κίνημα εμπλουτίστηκαν αποφασιστικά με τις δωρεές του Γιώργου Κατσαδωράκη και του Κωνσταντίνου Λιαρίκου με αφίσες, φυλλάδια, προκηρύξεις, βιβλία και περιοδικά από διάφορες οργανώσεις.

Σημαντικές ήταν και οι δωρεές με προσθήκες σε αρχεία και συλλογές που έχουν ήδη κατατεθεί στα ΑΣΚΙ. Το Δεκέμβριο του 2011  η Άντεια Φραντζή -συμπληρώνοντας το αρχείο του περιοδικού Αντί που ήδη εναπόκειται στα ΑΣΚΙ- κατέθεσε το αρχείο των «Φίλων του περιοδικού Αντί». Ο Μυρώδης Αθανασίου κατέθεσε στα ΑΣΚΙ συμπλήρωμα στην ήδη υπάρχουσα προσωπική του συλλογή με σπάνια τεκμήρια από τον αντιδικτατορικό αγώνα στη Γερμανία, φακέλους με έγγραφα του ΠΑΚ και της ΕΚ-ΕΔΗΝ. Ο Φώτος Λαμπρινός, σε συνέχεια προηγούμενης δωρεάς του, κατέθεσε δελτία και προσωπικές του σημειώσεις για την επεξεργασία των «Επίκαιρων» (8 κουτιά και 2 ντοσιέ). Η οικογένεια του Ηλία Στάβερη πρόσφερε τεκμήρια και έντυπα από τις συλλογές του, εμπλουτίζοντας το κατατεθειμένο στα ΑΣΚΙ αρχείο του. Συμπληρώνοντας το αρχείο του με μοναδικά τεκμήρια από την ιστορία του τροσκιστικού κινήματος στην Ελλάδα, ο Θεοδόσης Θωμαδάκης κατέθεσε σχετικούς φακέλους, καθώς και ένα σημαντικό τμήμα της προσωπικής του βιβλιοθήκης με συναφή θεματολογία. O Στάθης Λουκάς συνέχισε την κατάθεση πρωτότυπων και ψηφιοποιημένων τεκμηρίων για τον αντιδικτατορικό αγώνα στην Ιταλία.

Μεμονωμένα αρχειακά τεκμήρια πρόσφεραν οι Σάκης Βαβαλίδης, Κώστας Γαβρόγλου, Μαρία Ηλιού, Βασίλης Λασκαρίδης, Στάθης Λουκάς, Στάθης Συμεωνίδης, Γιώργος Χατζόπουλος.

Το ψηφιακό αρχείο της Εταιρείας εμπλουτίστηκε με τη δωρεά του Λάκη Βουγιούκα (ψηφιακές αναπαραγωγές φωτογραφιών από την περίοδο της μεταξικής δικτατορίας και των δεκαετιών ’50 και ’60, καθώς και έγγραφα από το αρχείο του Ανδρέα Σκανδάμη), ενώ η οικογένεια Ζήση Θέου πρόσφερε από το προσωπικό του αρχείο περίπου 70 ψηφιοποιημένες φωτογραφίες της περιόδου 1950-1974. Η Μαρία Κοκκινου κατέθεσε 9 cds με ψηφιακά τεκμήρια από τα αρχεία του Βουλγάρικου Κομμουνιστικού Κόμματος για τους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες. Ο Βασίλης Λασκαρίδης κατέθεσε στο Φωτογραφικό Αρχείο ανατυπώσεις φωτογραφιών του από τον Αη Στράτη.

Στη Βιβλιοθήκη των ΑΣΚΙ στην ενότητα των προσωπικών βιβλιοθηκών πέραν εκείνης του Λεωνίδα Κύρκου προστέθηκε και ένα σημαντικό τμήμα της βιβλιοθήκης του Μιχάλη Παπαγιαννάκη, δωρεά της Λιλής Σφήκα. Έτσι σήμερα στα ΑΣΚΙ εκτός του αρχείου του Μιχάλη ως ευρωβουλευτή, το οποίο είχε καταθέσει ο ίδιος, βρίσκεται το σύνολο του πολιτικού αρχείου και η βιβλιοθήκη του, τεκμήρια της συγκρότησης και των διαδρομών του ηγετικού στελέχους της ανανεωτικής αριστεράς.

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στις συλλογές εντύπων του Γιάννη Νικολόπουλου. Πρώτα από όλα μια μοναδική πλήρη σειρά της εφημερίδας Νέος Κόσμος (Αθήνα 1935-1954). Έντυπα από τον ομογενειακό τύπο, στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, της περιόδου της επτάχρονης δικτατορίας και της Μεταπολίτευσης, κυπριακός τύπος καθώς και μια μεγάλη συλλογή ελληνικών εφημερίδων και περιοδικών μετά το 1974. Ιδιαίτερη σημασία παρουσιάζει και η συλλογή αντιδικτατορικού Τύπου κυρίως από τις Η.Π.Α.

Τον Ιανουάριο του 2012 ο Ηλίας Κωνσταντόπουλος κατέθεσε στη βιβλιοθήκη των ΑΣΚΙ περίπου 140 τίτλους βιβλίων (νεότερη ελληνική ιστορία, σειρές κλασικών του μαρξισμού, Κατοχή και Εθνική Αντίσταση). Ο Θανάσης Τζαβάρας με την ευγενική μεσολάβηση του Δημήτρη Πλουμπίδη κατέθεσε μία σημαντική σειρά αντικομμουνιστικών φυλλαδίων και περιοδικών εκδόσεων (περίπου 40 τίτλοι), ενώ η Μαρία Παπαβρανούση πρόσφερε –ως συμπλήρωμα στο αρχείο του Λέανδρου Βρανούση – βιβλία σχετικά με την βυζαντινή  και νεότερη ελληνική ιστορία καθώς και ανάτυπα δημοσιεύσεων του Λ. Βρανούση. H Μαρία Κομνηνού συμπλήρωσε τη βιβλιοθήκη Διαμαντίκου, την οποία έχει καταθέσει στα ΑΣΚΙ και με άλλα έντυπα. Σειρές εντύπων πρόσφεραν στα ΑΣΚΙ οι Κώστας Γείτονας, Ροίκος Θανόπουλος, Χριστόφορος Κοντονικολής, Βασίλης Κρεμμυδάς. Μεμονωμένα βιβλία, περιοδικά, φυλλάδια,cds πρόσφεραν στη βιβλιοθήκη των ΑΣΚΙ οι Μαίρη Αρώνη, Στέφανος Βαμιεδάκης, Νίκος Βαφέας, Γιώργος Βοϊκλής, Νίτσα Γαβριηλίδου, Σμαράγδα Γιαννίκου, Στέργιος Γκιουλάκης, Βασίλης Ευαγγελίδης, Βασίλης Ευφροσυνίδης, Μαρία Ηλιού, Σπύρος Κακουριώτης, Βίκυ Καραφουλίδου, Φώτης Κατέβας, Γιώργος Κουκουλές, Έφη Κουλίτσου, Ντούνια Κουσίδου, Βάσος Κουτσογιαννόπουλος, Φώφη Λαζάρου, Κατίνα Λατίφη, Αντώνης Λιάκος,  Μιχάλης Λυμπεράτος, Χρήστος Μάης, Γιάννης Μουγογιάννης, Ρίκι Βαν Μπούσχοτεν, Γιάννης Μωυσίδης, Σπύρος Πλουμίδης, Πόπη Πολέμη, Μίλτος Πολυβίου, Μανόλης Σαββίδης, Γιάννης Σκαλιδάκης, Ανδρέας Σκαμπαρδώνης, Δημήτρης Σωτηρόπουλος, Παναγιώτης Ρήγας, Θανάσης Τζαβάρας, Ανδρέας Τζιαμπάζης, Τάσος Τρίκκας, Γερασιμούλα Χαραλάμπους, Γιώργος Χατζόπουλος, Βάσω Ψιμούλη, Δήμος Χανίων, ΓΑΚ Σάμου, ΕΔΙΑ Κ.Δ. Μακεδονίας, οι εκδόσεις Θεμέλιο και εκδόσεις Ισνάφι, ο Πολιτιστικός Όμιλος Δήμου Κατερίνης.

Δυο νέες εκδόσεις εμπλούτισαν τη σειρά Μαρτυρίες (ΑΣΚΙ-Βιβλιόραμα). Η μαρτυρία του  Γρηγόρη Αγγελόπουλου Ημερολόγιο Πολέμου 1940 – 1941 (μεταγραφή-επιμέλεια: Κώστας Γ. Τσικνάκης) και του βιβλίου του Νίκου ΚέντρουΟ Εμφύλιος στη Φλώρινα (μεταγραφή-επιμέλεια: Ουρανία Παπαδοπούλου-Ιωάννα Παπαθανασίου). Σημειώνουμε ακόμη το ημερολόγιο των ΑΣΚΙ για το 2012, σε συνεργασία με την εφημερίδα Αυγή, με γελοιογραφίες για την  οικονομική κρίση στην Ελλάδα από τον 19ο αιώνα έως σήμερα.

Το διάστημα που πέρασε τα ΑΣΚΙ προχώρησαν σε μια σειρά από εκδηλώσεις, οι περισσότερες από αυτές σε συνεργασία με άλλους φορείς. Στις 25 Οκτωβρίου 2011 παρουσιάστηκε το βιβλίο του Γρηγόρη Αγγελόπουλου στο Αμφιθέατρο Δρακόπουλου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ομιλητές ήταν ο Σπύρος Ι. Ασδραχάς, ο Ευτύχης Μπιτσάκης, ο Προκόπης Παπαστράτης, ο Δημήτρης Πλουμπίδης, ο Κώστας Τσικνάκης.

Στις 22 και 23 Δεκεμβρίου τα ΑΣΚΙ διοργάνωσαν το καθιερωμένο χριστουγεννιάτικο διήμερό τους, με εκδηλώσεις και παζάρι βιβλίων, στο φιλόξενο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων. Την Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου στις 12.30 έγινε η παρουσίαση του νέου κόμβου των ΑΣΚΙ. Ακολούθησε συζήτηση σε συνεργασία με τα Ενθέματα και με θέμα Ιστορίες στο διαδίκτυο (ομιλητές: Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Νίκος Ξυδάκης, Μιχάλης Παναγιωτάκης, Δημοσθένης Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος, Νίκος Σαραντάκος). Την ίδια ημέρα προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ του Φερνάντο Σολάνας Μνήμες λεηλασίας για την οικονομική κρίση του 2001 στην Αργεντινή (ομιλητές: Μαρία Δαμηλάκου, Χρήστος Λούκος). Η ημέρα έκλεισε με τη συζήτηση με θέμα Οικονομική κρίση και γελοιογραφία, σε συνεργασία με την Αυγή (ομιλητές: Γιάννης Καλαϊτζής, Βασίλης Καρδάσης, Προκόπης Παπαστράτης, Γιώργος Σταθάκης, Τάσος Σακελλαρόπουλος, Νίκος Φίλης).

Την Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου ενός προσώπου που συνέδεσε τη ζωή του με τα ΑΣΚΙ. Ένας εκ των υπευθύνων του κομματικού αρχείου πριν τη διάσπαση του ΚΚΕ, ιδρυτικό μέλος των ΑΣΚΙ και ειδικός γραμματέας του Δ.Σ. τους, ο Νίκος Κέντρος αφιέρωσε ένα μεγάλο μέρος του συγγραφικού του έργου στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Φλώρινα. Τη μαρτυρία του για τον εμφύλιο στη Φλώρινα παρουσίασαν οι Σπύρος Ασδραχάς, Νίκος Κωνσταντόπουλος, Στρατής Μπουρνάζος, Ιωάννα Παπαθανασίου, Κατερίνα Πορφυρογένη και η κόρη του συγγραφέα Ανδριάνα Κέντρου. Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν με την προβολή του πρώτου επεισοδίου της σειράς ντοκιμαντέρ  του Φώτου Λαμπρινού Χούντα είναι. Θα περάσει;  Ακολούθησε σχετική συζήτηση με τους Γιάνη Γιανουλόπουλο, Ηλία Νικολακόπουλο και τον σκηνοθέτη.

Από τις 9 έως τις 15 Φεβρουαρίου 2012, πραγματοποιήθηκε με πολύ μεγάλη επιτυχία το αφιέρωμα Ο ελληνικός εμφύλιος στην οθόνη στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας. Το αφιέρωμα συνδιοργάνωσε η Ταινιοθήκη της Ελλάδος σε συνεργασία με τα ΑΣΚΙ και το τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (ΕΜΜΕ) του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Λίγες ημέρες αργότερα, την Παρασκευή 24 και το Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2012, τα  ΑΣΚΙ και η Εταιρεία Μελέτης της Ιστορίας της Αριστερής Νεολαίας (ΕΜΙΑΝ), με τη συνεργασία του Ιστορικού Αρχείου του Πανεπιστημίου Αθηνών, διοργάνωσαν διήμερο συναντήσεων με τίτλο «Ιστορικές προσεγγίσεις για την ελληνική νεολαία στον 20ό αιώνα», με τη συμμετοχή ενός σημαντικού αριθμού ιστορικών, καθώς και άλλων ειδικών.

Το χειμερινό εξάμηνο 2011-2012 στο πλαίσιο των Εργαστηρίων των ΑΣΚΙ πραγματοποιήθηκε μεταπτυχιακό σεμινάριο με θέμα: «Στρατιωτική δικτατορία 1967-1974: Πραγματολογικά στοιχεία και εναλλακτικές ερμηνείες». Διδάσκοντες: Λ. Καλλιβρεττάκης, Β. Καραμανωλάκης, Η. Νικολακόπουλος, Ι. Παπαθανασίου, Τ. Σακελλαρόπουλος.

Την περασμένη χρονιά την πρακτική τους άσκηση πραγματοποίησαν στα ΑΣΚΙ οι παρακάτω φοιτητές και φοιτήτριες: Κωνσταντίνα Βαΐτση, Κυριάκος Γιόφτσιος, Κατερίνα Κίτου, Νέλλη Μελά, Ιωάννα Νικηφόρου, Χασάν Τσερχόζι,  Αθηνά Χριστοδούλου (Πάντειο Πανεπιστήμιο), Γιάννης Αδαμίχος, Λίνα Ζηργάνου-Καζολέα, Γιάννης Κεφαλάς, Γιάννης Οικονομόπουλος, Βασίλης Παπαντωνίου, Θεόφιλος Παπίγγης, Αντώνης Σαραντίδης, Χρήστος Τριανταφύλλου, Μαρία Χλιβίνου (Πανεπιστήμιο Αθηνών).