Ο αδόκητος και ξαφνικός θάνατος της Εύης Ολυμπίτου σφραγίζει τις σελίδες αυτού του Αρχειοτάξιου. Αγαπημένη φίλη και βασικό μέλος των ΑΣΚΙ η Εύη συνέδεσε ένα σημαντικό τμήμα της συγγραφικής και ερευνητικής της δραστηριότητας με τα Αρχεία. Πολύ πρόσφατα, τον Δεκέμβριο του 2010, κυκλοφόρησε ο συλλογικός τόμος Η ελληνική νεολαία στον 20ό αιώνα. Πολιτικές διαδρομές, κοινωνικές πρακτικές και πολιτιστικές εκφράσεις (ΑΣΚΙ- Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς-Θεμέλιο) τον οποίον είχε επιμεληθεί σε συνεργασία με τους Βαγγέλη Καραμανωλάκη και Ιωάννα Παπαθανασίου.

            Εκτός από τον τόμο για τη νεολαία, στον οποίον περιλαμβάνονται τα πρακτικά του σχετικού συνεδρίου που διοργάνωσαν τα ΑΣΚΙ το 2008, κυκλοφόρησαν δυο μαρτυρίες στην ομότιτλη σειρά. Εκείνη του Δημήτρη Καραχάλιου με τίτλο Το ρωμαϊκό καλοκαίρι των ναυαγίων, καθώς και η μαρτυρία του Θανάση Αθανασίου, Ο δρόμος που περπάτησα. Σε αυτή τη δεύτερη περίοδο, η σειρά «Μαρτυρίες» συνεχίζεται χάρη στην ευγενική χειρονομία του Μανόλη Σαββίδη, ο οποίος είναι ο χορηγός της. Υπενθυμίζουμε ότι όλα τα βιβλία της σειράς αναρτώνται ένα εξάμηνο μετά την έκδοσή τους στον δικτυακό τόπο του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού. Στις εκδόσεις μας πρέπει να προσθέσουμε ακόμη το επιτοίχιο ημερολόγιο των ΑΣΚΙ για το 2011, ευγενική χορηγία των εκδόσεων Βιβλιόραμα, το οποίο περιλάμβανε κάρτες πολιτικών εξορίστων και φυλακισμένων από τον τόπο του μαρτυρίου τους.

         Τη χρονιά που πέρασε δίπλα στο αρχείο του Μιχάλη Παπαγιαννάκη προστέθηκε με δωρεά της οικογένειάς του και η πλουσιότατη βιβλιοθήκη του. Πρόκειται για μια βιβλιοθήκη με χιλιάδες τίτλους, στην ελληνική και γαλλική κυρίως γλώσσα, η οποία αποτυπώνει την ποικιλία και την ευρύτητα των θεμάτων τα οποία ενδιέφεραν έναν διανοούμενο του διαμετρήματος του Μ. Παπαγιαννάκη.

         Ο Γιώργος Χατζόπουλος, ιδρυτής και διευθυντής των εκδόσεων Κάλβος, πρόσφερε στα ΑΣΚΙ το αρχείο του μοναδικού αυτού εκδοτικού οίκου, ο οποίος ιδιαίτερα στην εποχή της δικτατορίας αλλά και στη Μεταπολίτευση υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς αγωγούς νέων ιδεών και ρευμάτων σκέψης στη χώρα μας. Αλληλογραφία, οικονομικά στοιχεία, χειρόγραφα εκδόσεων, πληροφορίες για τη διακίνηση αποτελούν ορισμένα από τα τεκμήρια του πλούσιου αυτού αρχείου.

         Τον Ιούνιο του 2010 ο Θόδωρος Μαλικιώσης, στο πλαίσιο του συνεχούς ενδιαφέροντος του για τα ΑΣΚΙ, κατέθεσε στις συλλογές τους 3 μαγνητοταινίες με τις συνομιλίες του Αλ. Παπαπαναγιώτου με τον Γιάννη Ιωαννίδη, καθώς και δυο σκίτσα του Γ. Σαρηγιάννη.

         Ο Στάθης Λουκάς από το καλοκαίρι του 2010 καταθέτει σταδιακά τμήματα του αρχείου του που αφορά κυρίως τις ελληνικές κοινότητες στην Ιταλία και ιδιαίτερα την περίοδο της δικτατορίας. Το κατατεθειμένο αρχείο περιλαμβάνει αντιδικτατορικά έντυπα, αποκομμάτα τύπου στην ιταλική και ελληνική γλώσσα, φακέλους με αντιδικτατορικό υλικό από την Ιταλία.

         Το Δεκέμβριο του 2010 ο Δημήτρης Χαραλαμπάκης κατέθεσε έναν φάκελο με φοιτητικές κυρίως προκηρύξεις και έντυπα της περιόδου 1974-1977 που εμπλουτίζουν τις σχετικές συλλογές των ΑΣΚΙ.

         Το Φεβρουάριο του 2011 ο Δημήτρης Λουκόπουλος πρόσφερε στα ΑΣΚΙ ένα μοναδικό εικαστικό τεκμήριο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, το νεκρικό εκμαγείο του Στέφανου Σαράφη που φιλοτέχνησε ο πατέρας του Κλέων Λουκόπουλος.

         Τον Μάρτιο του 2011 ο Γιάννης Μωυσίδης κατέθεσε στα ΑΣΚΙ φάκελο με εσωτερικά κείμενα, εγκυκλίους, ομιλίες, διαλέξεις της Γενικής Διεύθυνσης Πολιτικής Άμυνας, 1952-1957. Με την ευγενική μεσολάβηση της Χριστίνας Βάρδα ο Αλέξης Αθ. Χατζής πρόσφερε στις συλλογές μας μια μοναδική σειρά ασφράγιστων γραμματοσήμων του ΕΑΜ.

         Η Μαίρη Αρώνη και η Φώφη Λαζάρου συμπλήρωσαν τις μοναδικές συλλογές τους στα ΑΣΚΙ με χειροποίητες κάρτες από τις φυλακές και επιστολές. Ο Ντίνος Παλαιστίδης και ο Σπύρος Κακουριώτης συνέχισαν τον εμπλουτισμό της συλλογής του με σειρές εντύπων, φυλλαδίων και περιοδικών της Αριστεράς από το 1980 έως σήμερα.

         Μεμονωμένα αρχειακά τεκμήρια πρόσφεραν ο Γιώργος Αποστολίδης, η Μαρούλα Ευθυμίου, ο Βασίλης Λασκαρίδης, ο Σωκράτης Κουγέας, ο Δημήτρης Παλαιολογόπουλος, ο Γιώργος Στυλιανίδης.

            Η Μαρία Δανιήλ εμπλούτισε αποφασιστικά τη βιβλιοθήκη μας με την κατάθεση 600 περίπου τίτλων βιβλίων. (κλασσικοί μαρξισμού, ΚΚΕ, φιλοσοφία, λογοτεχνία, θεωρία της λογοτεχνίας, γυναικείο κίνημα, κίνημα ειρήνης, κ.ά.). Ο Μίλτος Παντελιάς πρόσφερε 150 περίπου τίτλους βιβλίων (Πολιτικές και Λογοτεχνικές εκδόσεις, εκδόσεις ΚΚΕ, «Ντοκουμέντα του ελληνικού προοδευτικού κινήματος», αντιδικτατορικά φυλλάδια κ.ά.). Η Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης Αιτωλοακαρνανίας Χρήστου και Σοφίας Μοσχανδρέου κατέθεσε σειρά των εκδόσεών της. Η Ελένη Μπράτσου κατέθεσε περίπου 40 τίτλους μαρξιστικής φιλολογίας και ο Νίκος και η Αργυρώ Κοκοβλή 40 εκδόσεις των πολιτικών προσφύγων. Ο Γιάννης Ταμβακλής πρόσφερε 16 φύλλα της εφημερίδας Νησιώτικα Νέα από το προσφυγικό στρατόπεδο Νουσεϊράτ Γάζας (1944).

            Σειρές βιβλίων και περιοδικές εκδόσεις πρόσφεραν στα Αρχεία οι Brady Kiesling, Σπ. Ασδραχάς, Θανάσης Βακαλιός, Τασούλα Βερβενιώτη, Πολυμέρης Βόγλης, Χρήστος Γεωργίου, Μαρία Ηλιού, Μανόλης Κασιμάτης, Βασίλης Καφαταρίδης, Βασίλης Κρεμμυδάς, Σπύρος Κουζινόπουλος, Ντούνια Κουσίδου, Αναστασία Λυκουργιά, Θόδωρος Μαργαρίτης Κατερίνα Μαυροκεφαλίδου, Κώστας Μπαρούτας, Ιλεάνα Μορώνη, Γιάννης Μωυσίδης, Παναγής Παναγιωτόπουλος, Κώστας Παντέλογλου, Ελευθερία Παπουτσάκη, Πόπη Πολέμη, Δημήτρης Σαρρής, Γιάννης Σκαλιδάκης, Νίκος Συρμαλένιος, Τάσος Τρίκκας, Γιώργος Χριστοφιλόπουλος Γιώργος Φύσσας, ΕΔΙΑ, ΕΜΙΑΝ, οι εκδόσεις Θεμέλιο, Νήσος, Παρατηρητής Θράκης, Ιστορικό Αρχείο Εμπορικής Τράπεζας, Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης Αιτωλοακαρνανίας Χρήστου και Σοφίας Μοσχανδρέου. Σειρές βιβλίων και περιοδικών πρόσφεραν για το χριστουγενιάτικο παζάρι των ΑΣΚΙ οι Μύρων Αχείμαστος, Πολυμέρης Βόγλης, Βάλια Γκέντσου, Στέργιος Γκιουλάκης, Σπύρος Κακουριώτης, Αργυρώ και Νίκος Κοκοβλής, Παναγιώτης Κοτσίρης, Ντούνια Κουσίδου, Κωνσταντίνος Λιαρίκος, Θόδωρος Μαλικιώσης, Μάκης Μπεκιάρης, Στρατής Μπουρνάζος, Νίκος Πετραλιάς, Ένη Σεφερλή, Γιάννης Σκαλιδάκης, Κωνσταντίνα Χριστοδούλου, Εκδόσεις Βιβλιόραμα, Εκδόσεις Ερμής, Εκδόσεις Θεμέλιο, Εκδόσεις Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού, Εκδόσεις Φιλιππότη και Εκδοτικός Οίκος «Μέλισσα»

         Οι ψηφιακές αρχειακές σειρές και η ψηφιακή βιβλιοθήκη των ΑΣΚΙ εμπλουτίστηκαν με νέες δωρεές. Ανάμεσά τους dvd που πρόσφεραν οι Θανάσης Καλαφάτης και Ντούνια Κουσίδου και ψηφιακές αναπαραγωγές εφημερίδων που πρόσφερε ο Κωστής Καρπόζηλος. Η Μαρία Ηλιού πρόσφερε 6 δίσκους με τραγούδια από τους πολιτικούς πρόσφυγες στην Ανατολική Ευρώπη.

         Τα τελευταία χρόνια η σταδιακή συρρίκνωση και η επι της ουσίας διακοπή των κρατικών επιχορηγήσεων οδήγησαν τα ΑΣΚΙ σε περιορισμό αρκετών από τις δραστηριότητές τους και δυστυχώς, τη χρονιά που πέρασε στη μη ανανέωση της συνεργασίας τους με συναδέλφους, οι οποίοι έχουν προσφέρει σημαντική βοήθεια στα Αρχεία. Στο πλαίσιο της ενίσχυσης αλλά και την οικονομικής υποστήριξής τους, τα ΑΣΚΙ και οι Φίλοι των ΑΣΚΙ έχουν προχωρήσει σε συνεργασίες με συνδικαλιστικούς κυρίως φορείς. Σημειώνουμε ιδιαίτερα τη συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών για την τεκμηρίωση και ψηφιοποίηση των πρακτικών του Διοικητικού του Συμβουλίου (1911-1974), καθώς και σπάνιων εκδόσεων, φωτογραφιών κ.ά. με σκοπό την ανάρτησή τους στο διαδικτυακό κόμβο του. Συνεχίστηκε και αυτή τη χρονιά η συνεργασία με τον Σύλλογο Εργαζομένων της Εμπορικής Τράπεζας με σκοπό την ψηφιοποίηση και ανάρτηση στο διαδίκτυο τμημάτων του αρχείου του που φιλοξενείται στα ΑΣΚΙ. Τέλος, ολοκληρώθηκε και ανακοινώθηκε σε ειδική εκδήλωση του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Λάτση το πρόγραμμα που είχε χρηματοδοτήσει το Ίδρυμα για την καταγραφή και ψηφιοποίηση των πρωτοσέλιδων και των εξώφυλλων του παράνομου τύπου της περιόδου 1936-1974 από τις συλλογές των ΑΣΚΙ. Ο σχετικός κόμβος βρίσκεται στην ιστοσελίδα των ΑΣΚΙ.

            Το θερινό εξάμηνο 2010 και το χειμερινό εξάμηνο 2010-2011 στο πλαίσιο των «Εργαστηρίων των ΑΣΚΙ» ο Σπύρος Ασδραχάς, συνέχισε το μεταπτυχιακό σεμινάριο με θέμα: «Οι μαρτυρίες, η ανάγνωση και η κατανόησή τους». Συνεχίστηκε επίσης το σεμινάριο Η μαρξιστική ιστοριογραφία στην Ελλάδα, το οποίο οργανώνουν τα ΑΣΚΙ σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ν. Πουλαντζάς (επιστημονικός υπεύθυνος: Σπύρος Ασδραχάς). Ομιλητές ήταν οι: Μαριάννα Δήτσα, Έλενα Πατρικίου, Ιωάννα Παπαθανασίου, Παναγιώτης Στάθης και Διονύσης Τζάκης, ενώ στο προσεχές διάστημα θα μιλήσει ο Παναγιώτης Νούτσος.

         Από τον Ιούνιο του 2010 έως σήμερα στα ΑΣΚΙ πραγματοποίησαν την πρακτική τους οι φοιτητές-τριες Δήμητρα Καλαϊτζόγλου, Δανάη Κούρου (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας), Στέλλα Κολτσίδα (Πανεπιστήμιο Αιγαίου), Μάρκος Αντουράκης, Μαρία Βούλγαρη, Μαρία Μπαφαλούκου, Αναστασία Στρατάκου (Πάντειο Πανεπιστήμιο), Αρετή Δαγαλάκη (Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών), Βασιλική Κονίδα, Γκόλφω Μόσχου, Θεοφανία Τσουρούλα (Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, Πανεπιστήμιο Αθηνών).

         Στην ετήσια Γενική Συνέλευση του Ιανουαρίου του 2011 εξελέγη το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας με την εξής σύνθεση: Σπύρος Ασδραχάς πρόεδρος, Ηλίας Νικολακόπουλος αντιπρόεδρος, Βαγγέλης Καραμανωλάκης γενικός γραμματέας, Δημήτρης Δημητρόπουλος, ταμίας, Γιώργος Κουκουλές, Αντώνης Λιάκος, Χρήστος Λούκος, Στρατής Μπουρνάζος, Ιωάννα Παπαθανασίου, Προκόπης Παπαστράτης, Τάσος Σακελλαρόπουλος, μέλη.