Για τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας, η περίοδος από το Μάιο του 2000, έως τον Ιούνιο 2001, υπήρξε πλούσια σε προσκτήσεις συλλογών και τεκμηρίων, ενώ σημαδεύθηκε από την απώλεια του Νίκου Κέντρου, ιδρυτικού μέλους και ειδικού γραμματέα του Διοικητικού Συμβουλίου των ΑΣΚΙ.
Οι αρχειακές συλλογές μας εμπλουτίσθηκαν σημαντικά. Τα πρόσφατα προσκτηθέντα αρχεία, σύντομα θα καταλογογραφηθούν αναλυτικά. Τον Ιούλιο του 2000 ο Βασίλης Σακελλαρίου προσέφερε στην Εταιρεία μας το Αρχείο της Εργατικής Διεθνιστικής Ένωσης (ΕΔΕ) / Εργατικού Επαναστατικού Κόμματος (ΕΕΚ), της περιόδου 1975-1991. Το αξιόλογο αυτό αρχείο περιλαμβάνει τεκμήρια από τη δράση του κόμματος, συλλογή εντύπων και φωτογραφικό αρχείο.
Τον Σεπτέμβριο του 2000 η κυρία Κάκια Μυλωνά δώρισε στα ΑΣΚΙ το πολιτικό αρχείο της οικογένειας Μυλωνά και τμήματα του αρχείου του Π. Δαγκλή. Στη συλλογή περιλαμβάνεται μια πλουσιότατη συλλογή εφημερίδων και περιοδικών (άνω των 150 τίτλων). Τον Απρίλιο του 2000 ο Αλέξανδρος Ξύδης προσέφερε στην Εταιρεία μας το πολιτικό του αρχείο (1936-1992), συλλογή εντύπων καθώς και αρχειακά τεκμήρια από τη δράση μελών της Οικογένειας Κριεζή, με πλουσιότατο φωτογραφικό αρχείο. Ο Γιώργος Τσιάκαλος δώρισε μια σημαντική αρχειακή ενότητα για την περίοδο της δικτατορίας και τον αντιδικτατορικό αγώνα. Αποτελείται από έξι φακέλους με τεκμήρια από τη λειτουργία της "Αντιδικτατορικής Ενωσης Μονάχου", (1968-1972), καθώς και 4 τόμους του εντύπου Καθημερινό Δελτίο Ειδήσεων (1972). Κατέθεσε, επίσης, στα ΑΣΚΙ τεκμήρια για τις ελληνικές κοινότητες και το ΚΚΕ εσ. Δυτικής Γερμανίας κατά την περίοδο 1983-1988.
Στις σειρές προσκτήσεων των αρχείων πρέπει να σημειωθεί η δωρεά από τον Χρήστο Παπουτσάκη της συλλογής: "Η τέχνη στην Αντίσταση": περιλαμβάνει αφίσες του ΕΑΜ και φωτογραφικές αναπαραγωγές σκίτσων, χαρακτικών, ξυλογραφιών, κεφαλίδων, ενυπόγραφων και ανώνυμων καλλιτεχνών. Με αγορές εμπλουτίσθηκε το αρχείο "Γενικής Διοικήσεως Μακεδονίας". Στις συλλογές των ΑΣΚΙ προσετέθησαν 13 φάκελοι με εγκυκλίους και έντυπα της Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής Θεσσαλονίκης, με πληροφορίες για την περίοδο της δικτατορίας και της αντίστασης Στη διάρκεια του 2000 εμπλουτίστηκαν οι αρχειακές μονάδες που αφορούν τις δραστηριότητες της οργάνωσης ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος της περιόδου 1974-1979.
Ο Νίκος Μπελαβίλας προσέφερε έντυπα και χειρόγραφα τεκμήρια από τη δράση αυτής της οργάνωσης και στις ίδιες σειρές προσετέθη και το τμήμα του αρχείου της ΔΗ.ΜΑΚ. (Μαθητικό τμήμα της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος), της περιόδου 1974-1978 που δώρισε η Σίσσυ Βελισσαρίου. Ένας φάκελος με υλικά του Υπουργείου Περιθάλψεως (1923), καθώς και ενημερωτικά φυλλάδια του Υπουργείου Υγιεινής και Κοινωνικής Πρόνοιας (1950-1954), περιήλθαν στις συλλογές μας από δωρεά του Μανόλη Βουρλιώτη. Η Τασούλα Βερβενιώτη και η Ελένη Συρίγου-Ρήγου δώρισαν στα ΑΣΚΙ συμπληρωματικούς φακέλους από το αρχείο Ανέστη Παπαπέτρου, ενώ η τελευταία προσέφερε στη συλλογή τεκμηρίων προφορικής και βιωματικής ιστορίας τρεις κασέτες από ηχογραφημένες συνεντεύξεις του βιβλίου της Συζητώντας με την Λίντα. Η Ρένα Αγγουρίδου ήρθε να προσθέσει στις συλλογές μας πρωτότυπες προκηρύξεις από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, το 1973.
Αρχειακά τεκμήρια προσέφεραν ακόμη στα ΑΣΚΙ ο Κώστας Γκριτζώνας, η Ελισάβετ Ζαχαριάδου, η Τζούλια Σακελλαρίδου-Καραμανλή, ο Πάνος Παπαγαρυφάλλου και ο Ηλίας Στάβερης. Η σημαντικότερη πρόσκτηση της Βιβλιοθήκης ήταν, ασφαλώς, η δωρεά ενός μεγάλου τμήματος, πάνω από 4.000 έντυπα, της βιβλιοθήκης του Κέντρου Μαρξιστικών Σπουδών (ΚΜΑΣ). Στις υπόλοιπες προσκτήσεις της βιβλιοθήκης το 2000, πρέπει να σημειωθούν οι δωρεές εντύπων της Ιωάννας Πετροπούλου (200 βιβλία), του Χρήστου Παπουτσάκη (88 βιβλία και 48 τόμοι εφημερίδων), της Όλγας Σελλά (63 βιβλία για το Κυπριακό), της Αμαλίας Κολώνια (60 βιβλία), του Κώστα Φιλίνη (50 βιβλία), του Αποστόλη Παπαγεωργίου (25 βιβλία). Ο Θεόδωρος Καλλίνος δώρισε μια πλήρη σειρά της εφημερίδας Ελλάδα, 1986-1997, και η Αιμιλία Κάραλη σειρά της εφημερίδας Πανσπουδαστική, 1974-1977. Φωτοτυπημένη σειρά της εφημερίδας Αλήθεια (1945-1946) προσέφερε ο Πάνος Παπαγαρυφάλλου. Ο Χαράλαμπος Κόρακας προσέφερε ένα σημαντικό αριθμό βιβλίων, ξενόγλωσσων στην πλειοψηφία τους, συμπλήρωμα στη βιβλιοθήκη του πατέρα του Μανώλη Κόρακα, η οποία φυλάσσεται στα ΑΣΚΙ. Τις εκδόσεις τους στην Εταιρεία διέθεσαν το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών και οι εκδοτικοί οίκοι "Μαύρη Λίστα" και "Κούριερ".
Το διάστημα που πέρασε από την έκδοση του δεύτερου Αρχειοταξίου, η Εταιρεία μας διοργάνωσε δυο εκδηλώσεις στο Αναγνωστήριο των Αρχείων Η πρώτη, στις 14 Δεκεμβρίου 2000, ήταν αφιερωμένη στον Σεραφείμ Μάξιμο. Ο Φ. Ηλιού, ο Αγγ. Ελεφάντης και ο Σπ. Ασδραχάς αναφέρθηκαν στο έργο και στην προσωπικότητα του σημαντικού μαρξιστή διανοούμενου του Μεσοπολέμου, ενώ η Άννα Ματθαίου και η Πόπη Πολέμη παρουσίασαν και σχολίασαν ανέκδοτα κείμενα του Σ. Μάξιμου που απόκεινται στις συλλογές των ΑΣΚΙ.
Στις αρχές του 2001 εξεδόθη από το Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας (ΙΑΕΝ) της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς ο κατάλογος του αρχείου του Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΠΟΝ με την επιμέλεια του Δημήτρη Δημητρόπουλου και της Ευδοκίας Ολυμπίτου. Για την έκδοση του καταλόγου του αρχείου, το οποίο φυλάσσεται στα ΑΣΚΙ, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στο Αναγνωστήριο της Εταιρείας μας, στις 30 Μαρτίου 2001. Σε μια αίθουσα ασφυκτικά γεμάτη από ένα κοινό διαφορετικών ηλικιών και ιδιοτήτων μίλησαν για το βιβλίο ο Σπ. Ασδραχάς, ο Ηλ. Στάβερης, ο Τρ. Σκλαβενίτης και οι δυο συγγραφείς, ενώ, λόγω εκτάκτου προβλήματος υγείας, δεν μπόρεσε να παρεβρεθεί και να μιλήσει ο Πέτρος Ανταίος.
Από τον Ιούλιο έως τον Οκτώβριο 2000 η κυρία Γεωργία Μεταξά και η κυρία Νικολέττα Φρέρη, τελειόφοιτες φοιτήτριες του Τμήματος Αρχειονομίας-Βιβλιοθηκονομίας του Ιονίου Πανεπιστημίου πραγματοποίησαν τρίμηνη πρακτική άσκηση στα ΑΣΚΙ.
Το χρόνο που πέρασε, σημαντικός αριθμός μελετητών συμβουλεύθηκε τα αρχεία και τη βιβλιοθήκη των ΑΣΚΙ, ενώ μια σειρά εκδόσεων και άρθρων στηρίχθηκε ή χρησιμοποίησε τεκμηριωτικό υλικό από τις συλλογές μας. Σημειώνουμε ενδεικτικά: Ο Νίκος Κουλούρης για τη σύνταξη του βιβλίου Ελληνική Βιβλιογραφία του εμφυλίου πολέμου 1945-1949: Αυτοτελή δημοσιεύματα 1945-1999, Αθήνα, Φιλίστωρ, 2000 εργάστηκε συστηματικά στις αντίστοιχες σειρές εντύπων της βιβλιοθήκης μας. Ο Γρηγόρης Φαράκος στο δίτομο έργο του Ο Ελλάς και η εξουσία, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2000 χρησιμοποίησε και δημοσίευσε μεγάλο όγκο αρχειακών τεκμηρίων από τις συλλογές των ΑΣΚΙ. Στο βιβλίο του Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες στην Τασκένδη (1949-1956), Αθήνα, Κούριερ Εκδοτική, 2001 ο Γαβρίλης Λαμπάτος μελέτησε τη ζωή των πολιτικών προσφύγων στην Τασκένδη στηριζόμενος, σε μεγάλο βαθμό, στις αρχειακές συλλογές της Εταιρείας μας. Τέλος, το βιβλίο του Νίκου Γουλανδρή, 491 δελτία για τον Δημήτρη Χατζή (1930-1975). Από τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας, την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ουγγαρίας, δημόσιες και ιδιωτικές πηγές, Αθήνα, Μαύρη Λίστα, 2001, όπως ο τίτλος δηλώνει αντλεί κατά κύριο λόγο τα "δελτία" του από τα ΑΣΚΙ.
Πυκνή ήταν και η χρήση αρχειακών και φωτογραφικών τεκμηρίων από τις συλλογές των ΑΣΚΙ, τόσο σε τηλεοπτικές εκπομπές της ΕΡΤ ("Ρεπορτάζ χωρίς Σύνορα"), στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο (Αυγή, Ελευθεροτυπία), σε εκδόσεις (Γιώργος Μαργαρίτης, Ιστορία του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, εκδ. Βιβλιόραμα και Ελλάδα 20ός αιώνας, εκδ. Ποταμός) αλλά και από συγγενείς οργανισμούς (Αρχείο Ιστορίας Συνδικάτων της ΓΣΕΕ).
Στην ετήσια Γενική Συνέλευση του Φεβρουαρίου του 2001 εξελέγη το νέο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας με την εξής σύνθεση: Φ. Ηλιού, πρόεδρος, Αντ. Λιάκος, αντιπρόεδρος, Σπ. Ασδραχάς γενικός γραμματέας, Ρ. Σταυρίδη-Πατρικίου, ταμίας, Ν. Κέντρος, ειδικός γραμματέας, Γ. Κουκουλές, Λ. Κύρκος, Ι. Παπαθανασίου, Κ. Φιλίνης, μέλη, Β. Καραμανωλάκης και Τ. Σακελλαρόπουλος, αναπληρωματικά μέλη. Μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας αναδείχθησαν ο Ν. Αλιβιζάτος, καθηγητής Ιστορίας Συνταγματικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών, η Αμ. Παπά αρχειονόμος στα Γενικά Αρχεία του Κράτους και ο Γ. Λεονταρίτης, ομότιμος καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μέλη της Εξελεγκτικής Επιτροπής εξελέγησαν ο Χρ. Λούκος και ο Δ. Σπάθης.
Air Jordan